Το έθιμο του Αϊ Γιώργη στην Νεστάνη



Πηγή Τάκης Βερρος

Ο ΧΟΡΟΣ ΤΟΥ ΑΗ ΓΙΩΡΓΗ ΝΕΣΤΑΝΗΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ 
Στο έθιμο του Αη Γιώργη οι κάτοικοι της Νεστάνης γιορτάζουν στην κορυφή του Γουλά τον Αη Γιώργη.Το έθιμο έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ελλάδα. Η αγροτική χρονιά ξεκινάει παραδοσιακά την 23 Απριλίου (Γεώργιος) και τελειώνει την 26η Οκτωβρίου (Δημήτριος). Ως γνωστόν η ΔΗΜΗΤΡΑ ήταν θεά της γεωργίας, της βλάστησης και της γονιμότητας.Αργότερα, στα χριστιανικά χρόνια, ΤΗ ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΠΑΙΡΝΕΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ. 
Οι συμμετέχοντες, φορώντας παραδοσιακές πουκαμίσες, θυρσάζουν, κρατούν δηλαδή θύρσο (=κλιτσόραβδο) και έχουν στο πάνω μέρος αγριοσέλινο (αλλά και μάηδες, πασχαλιές, και άλλα λουλούδια). Θυρσοτινάζουν λοιπόν ΒΑΚΧΙΚΑ προς τα πάνω το θύρσο οι θυρσοφόροι, χαιρόμενοι. Τα τραγούδια, με ενθουσιώδες, πομπώδες ύφος, θυμίζουν ΔΙΟΝΥΣΙΑΚΟΥΣ, βακχικούς διθυράμβους. Ο Θύρσος, έμβλημα του Διονύσου, συμβολίζει τη μεγάλη, μαγική δύναμη της μέθης, που φέρνει τη γονιμική ευτυχία στη γή.
Ένα πλήθος πολύχρωμο, φανταχτερό και ακούραστο ανεβαίνει και κατεβαίνει τα 400 μ. του υψώματος του Γουλά πάνω από την Νεστάνη, όπου είναι το ξωκκλήσι του Αη-Γιώργη, χορεύοντας σαν μέλη Χορού αρχαίας τραγωδίας. Κατηφορίζουν, φτάνουν στο αλώνι κάτω απο την εκκλησία και καταλήγουν στην πλατεία του χωριού.
Η ΙΕΡΟΤΕΛΕΣΤΙΑ ΤΗΣ ΑΝΟΙΞΗΣ Χορός και πομπή του Άη-Γιώργη στη Νεστάνη Αρκαδίας
Το έθιμο του Άη-Γιώργη της Νεστάνης (του Αγιώρη για τους Νεστανιώτες) έχει πανάρχαιες καταβολές και συμβολισμούς, εφόσον η λατρεία και ο εορτασμός του Αγίου αποτελεί, κατά τους μελετητές, συνέχεια της λατρείας προχριστιανικών θεοτήτων της περιοχής. 
 Το όλο τελετουργικό, με την πομπή και το χορό, κλείνει μέσα του όλη τη νεοελληνική λαϊκή λατρεία. Στο 2ο μ.Χ. αιώνα, ο περιηγητής Παυσανίας αναφέρει μεγάλη ανοιξιάτικη γιορτή κοντά στη Νεστάνη, χωρίς δυστυχώς να προβαίνει σε καμιά περιγραφή της. 
Ο στολισμός της γκλίτσας με αγριοσέλινα και δάφνες δεν μπορεί παρά να ανασύρει την εικόνα των δάφνινων στεφανιών των νικητών στους Ολυμπιακούς Αγώνες, αλλά και το στεφάνωμα με αγριοσέλινο στα Νέμεα, τους αγώνες που διεξάγονταν στη Νεμέα προς τιμήν του Δία, αν και σελινοστολισμοί μαρτυρούνται και σε αρχαίες διονυσιακές γιορτές. Η παρακολούθηση τούτης της πανάρχαιης γιορτής, που τα ίχνη της χάνονται στα βάθη των μακρινών αιώνων, φέρνει στο νου σκηνές και δρώμενα μιας άλλης Ελλάδας, είναι ο απόηχος της ίδιας της ανάγκης για ζωή, της ίδιας της ορμής της νιότης.
.O Άγιος Γεώργιος στις τοπικές δοξασίες και τις λαϊκές παραδόσειςΝεστάνη
.O Άγιος Γεώργιος στις τοπικές δοξασίες και τις λαϊκές παραδόσειςΝεστάνη Αρκαδίας χορεύουν κρατώντας γκλίτσες στολισμένες με λουλούδια και αγριοσέλινα, στο πανηγύρι του Αγίου Γεωργίου. Η στολισμένη τσομπάνικη γκλίτσα, αποκαλείται “Μάης”. Σύμφωνα με την άποψη της Κατερίνας Κακούρη, τόσο οι βλαστοστόλιστες γκλίτσες, όσο και τα τραγούδια και οι κραυγές των γυναικών, οδηγούν σε κάποιες διασυνδέσεις με πανάρχαια λατρευτικά έθιμα. Επιβεβαιώνεται έτσι η γενικότερη άποψη, πως αρκετά λατρευτικά έθιμα που συνδέονται με την γιορτή του Αγίου Γεωργίου γράφει ο Δημήτρης Σταμέλος, έχουν πανάρχαιες καταβολές. Στον αφιερωμένο στον άγιο χορό του χωριού, τόσο τα βλαστολατρικά, όσο και τα ηρωολατρικά στοιχεία του εθίμου, έχουν τα ανάλογά τους σε αρχαιοελληνικές παραδόσεις. Ως επιβεβαιωτικό στοιχείο της άποψης αυτής, είναι και το γεγονός πως και στην ανατολική Θράκη η λατρεία του Αγίου Γεωργίου αποτελεί συνέχεια λατρείας αρχαίου τοπικού ήρωα, που επιβιώνει στη λαϊκή πίστη και λατρεία
Tο έθιμο του Αϊ-Γιώρη τελείται ανήμερα της εορτής του Αγίου Γεωργίου στη Νεστάνη Αρκαδίας. Οι πανηγυριστές (Αϊ-Γιωρήτες), άντρες και γυναίκες, από πολύ πρωί ανεβαίνουν στην κορυφή του βράχου του Γουλά, ο οποίος δεσπόζει πάνω από το χωριό. Οι περισσότεροι /-ες είναι ντυμένοι με την τοπική φορεσιά και κρατούν γκλίτσες στολισμένες με λουλούδια και αγριοσέλινο. Εκεί, «μέσ’ στου Γουλά τ’ αλώνι», όπως λέει και το τραγούδι της γιορτής , στήνουν τον πρώτο χορό τραγουδώντας, χωρίς τη συνοδεία οργάνων. Στη συνέχεια οι πανηγυριστές ακολουθούν αντίστροφη πορεία, κατεβαίνουν τραγουδώντας από τον Γουλά και, ακολουθώντας προκαθορισμένη διαδρομή, περνούν από το Μοναστηριτης ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΓΟΡΓΟΟΕΠΙΚΟΥ  προσκυνούν ανάβουν  κερί κανουν μια στάση στο αλώνι του Παππαγιαννη  για χορο  και τερματίζουν στην κεντρική πλατεία του χωριού, όπου στήνουν και τον τελευταίο χορό της γιορτής.

Post a Comment

Νεότερη Παλαιότερη